afb. Havang, 16 september 2010
Van der Does de Willeboissingel 10
Woonhuis
Bossche monumenten
Karakteristiek herenhuis van eind 19e eeuw
door Ed Hupkens
Het woonhuis aan de Van der Does de Willeboissingel 10 is direct gebouwd na de ophoging van de wijk ’t Zand in 1890. Het ontwerp is van de hand van de architect P.Th. Stornebrink. Het pand toont een eclectische vormentaal, met elementen van de neorenaissance. In 1935 is een aanbouw van het Kapucijnenklooster aan de zuidelijke kant van het woonhuis geplaatst. Sinds mei 2001 staat het geregistreerd als rijksmonument. Het karakteristieke woonhuis aan de Van der Does de Willeboissingel 10 is direct gebouwd na de ophoging van de wijk 't Zand in 1890. Foto: Josephine Peren.De voorgevel heeft een asymmetrische opbouw, met rechts een smalle travee waarin zich de ingangspartij bevindt. Links hiervan is een brede, risalerende gevelpartij die afgesloten wordt door een topgevel met natuurstenen spiraalvormige versieringen (klauwstukken). De ingangspartij heeft een brede, houten paneeldeur met smeedijzeren siertraliewerk en bovenlicht. Boven de portaal met houten luifel zijn vier lichtopeningen. De hoge stoep is van hardsteen. In de risaliet op de begane grond en eerste verdieping zit een breed drielichtvenster met bovenlichten, waarboven op de begane grond een luikkast is geplaatst. In de topgevel zit een venster met een zesruits stolpraam. Ter hoogte van het souterrain zijn twee keldervensters met traliewerk. Inwendig is de oorspronkelijke indeling in hoofdlijnen gehandhaafd. Op de begane grond is een vestibule met tochtdeuren en een iets hoger gelegen gang met steektrap. Links hiervan aan de voorzijde is de salon, aan de achterzijde een woonkamer met serre. Op de bovenverdieping zijn twee grote slaapkamers links van de gang en twee kleinere vertrekken aan de uiteinden hiervan. Aan de voorzijde van het souterrain bevindt zich de keuken, met links hiervan een voormalig kolenhok. In het interieur is een aantal origine elementen gehandhaafd, onder meer: een trap met rijk uitgevoerd trapportaal en stijlen, in de gang een tegelvloer met meerkleurige ornamenttegels. In de salon en woonkamer zijn stucplafonds, zwartmarmeren schouwen en een paneelschuifdeur met rijk uitgevoerde, houten omlijsting (pilasters en kroonlijst). In de serre zitten glas-in-loodramen. |
‘n Lutske Brabants | zondag 27 oktober 2019
Rijksmonument
Van der Does de Willeboissingel 10
InleidingHet woonhuis vormt de zuidelijke afsluiting van een aaneengesloten blok met woonhuizen op de hoek Van der Does de Willeboissingel-Luybenstraat. Het woonhuis werd enige jaren eerder gebouwd dan de overige woonhuizen in dit blok, vermoedelijk direct na de ophoging van 't Zand in 1890. Het ontwerp werd geleverd door architect P. Th. Stornebrink. Het huis toont een Eclectische vormentaal, met elementen van de Neo-Renaissance en is wat rijker gedetailleerd dan de overige panden in het blok. In 1935 werd een aanbouw van het Capucijnenklooster aan de zuidelijke zijde van het woonhuis vastgebouwd.OmschrijvingHet onderkelderde woonhuis heeft een rechthoekige plattegrond en telt deels twee, deels drie bouwlagen onder een plat dak met voorschild, gedekt met Tuiles du Nord-pannen en leien. Geprofileerde bakgoot op klossen langs voorschild. Dakkapel boven de voorgevel. Gevels opgetrokken in baksteen met speklagen, hardstenen plint en waterlijsten, natuurstenen decoraties in de topgevel. Friezen met polychroom siermetselwerk in de borstweringen en onder de waterlijst. De voorgevel van het woonhuis heeft een asymmetrische opbouw, met rechts een smalle travee, waarin de ingangspartij. Links hiervan een brede, risalerende gevelpartij, afgesloten door een topgevel met natuurstenen voluutvormige klauwstukken. Ingangspartij met brede houten paneeldeur met smeedijzeren siertraliewerk en bovenlicht. Deze ingang ligt in een portaal met houten luifel, waarboven een viertal lichtopeningen. Hoge hardstenen stoep. Boven de ingangspartij een venster met T-raam. In de risaliet op de begane grond en eerste verdieping een breed drielichtvenster met bovenlichten, waarboven op de begane grond een luikkast. In de topgevel een venster met zesruits stolpraam. Twee keldervensters met traliewerk ter hoogte van het souterrain. De sober uitgevoerde achtergevel gaat op de begane grond schuil achter een tweetal uitbouwen: links een smalle bakstenen uitbouw onder plat dak, rechts een houten uitbouw voor een serre op de hoogte van de bel-etage. In de serre een beglaasde vleugeldeur met zij- en bovenlichten. Glas-in-lood in de bovenlichten. In de smalle uitbouw aan de linkerzijde van de achtergevel een achteringang, bestaande uit een opgeklampte deur met bovenlicht. Ter hoogte van het souterrain stolpvensters. Inwendig is de oorspronkelijke indeling in hoofdlijnen gehandhaafd. Op de begane grond een vestibule met tochtdeuren en een iets hoger gelegen gang met steektrap. Links hiervan aan de voorzijde de salon, aan de achterzijde een woonkamer met serre. Op de bovenverdieping twee grote slaapkamers links van de gang en twee kleinere vertrekken aan de uiteinden hiervan. Keuken aan de voorzijde van het souterrain, kolenhok links hiervan. Kelder aan de achterzijde. Ook is in het interieur nog een groot aantal originele elementen gehandhaafd. Van belang zijn onder meer: Trap met rijk uitgevoerde trappaal en stijlen, in de gang een tegelvloer met meerkleurige ornamenttegels, gang in souterrain met eenvoudiger tegelvloer. In de salon en woonkamer stucplafonds, zwartmarmeren schouwen en een paneelschuifdeur met rijk uitgevoerde houten omlijsting (pilasters en kroonlijst). In diverse vertrekken paneeldeuren met geprofileerde deuromlijstingen. Glas-in-loodramen in de serre.WaarderingHet woonhuis is van algemeen belang. Het woonhuis bezit cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van een sociaal-economische ontwikkeling: het is illustratief voor de bebouwing met luxueuze herenhuizen langs de hoofdstraten van de laat 19e-eeuwse uitbreidingswijk 't Zand. Het woonhuis heeft architectuurhistorische waarde door de Eclectische stijl, karakteristiek voor de laat 19e-eeuwse architectuur in 't Zand en door de rijke detaillering en het materiaalgebruik.Het woonhuis is van architectuurhistorisch belang door de plaats die het inneemt binnen het werk van de arcitect P.Th. Stornebrink, die een belangrijk aandeel heeft gehad in de architectonische invulling van 't Zand. Het woonhuis heeft ensemblewaarde vanwege het belang van dit beeldbepalende pand voor het aanzien van 't Zand. Tot slot is het woonhuis van belang vanwege gaafheid van in- en exterieur. InleidingHet complex, bestaande uit vier aaneengesloten WOONHUIZEN, is gelegen aan de westelijke zijde van de Van der Does de Willeboissingel, op de hoek Van der Does de Willeboissingel - Luybenstraat. De woonhuizen, die karakteristiek zijn voor de laat 19de-eeuwse bebouwing in de uitbreidingswijk 't Zand, werden ontworpen door architect P. Th. Stornebrink. Het blok met woonhuizen werd opgetrokken in 1896. De woonhuizen vertonen de vormentaal van het Eclecticisme, met elementen van de Neo-Renaissance.OmschrijvingHet blok met woonhuizen heeft een globaal rechthoekige plattegrond, met een afgeronde noordoostelijke hoek in het pand Van der Does de Willeboissingel 6. De woonhuizen hebben onderling verschillende plattegronden en gevelindelingen. Wat betreft de architectonische detaillering is er echter sprake van een eenheid. De woonhuizen 8 - 10 tellen twee bouwlagen plus souterrain, het woonhuis op de hoek Van der Does de Willeboissingel - Luybenstraat (Van der Does de Willeboissingel 6-7) drie bouwlagen. De woonhuizen hebben aan de achterzijde smalle, ondiepe tuinen.WaarderingHet complex met woonhuizen is van algemeen belang. Het heeft cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van een sociaal-economische ontwikkeling: het is illustratief voor de bebouwing met luxueuze herenhuizen langs de hoofdstraten van de laat 19de-eeuwse uitbreidingswijk 't Zand. Het complex heeft architectuurhistorische waarde door de Eclectische stijl, karakteristiek voor de laat 19de-eeuwse bebouwing in de uitbreidingswijk 't Zand en door de rijke detaillering, schilderachtige opbouw en het materiaalgebruik. Voorts is het van belang vanwege de plaats die het inneemt in het werk van architect P.Th. Stornebrink, die een belangrijk aandeel heeft gehad in de architectonische invulling van 't Zand. Het complex heeft ensemblewaarde vanwege het belang van de woonhuizen voor het aanzien van 't Zand. Het complex is van belang vanwege de gaafheid van het bouwblok. |
Rijksdienst voor de Monumentenzorg 2004Adresboeken
Van der Does de Willeboissingel 10
Kloostersingel N 68 (????)
| 1908 | C.A. Cikot (leeraar R.H.B.S.) |
Van der Does de Willeboissingel 10 (1909)
| 1910 | C.A. Cikot (leeraar R.H.B.S.) |
| 1923 | Cornelis A. Cikot (zonder) |
| 1943 | A. Croonen (agenturen) - M.J. Croonen - wed. F.H.M. Robben-Toirkens |
Bossche Encyclopedie |